Элгээйигэ куйуур.
Саха омук үйэттэн үйэҕэ илдьэ кэлбит дьарыктарыттан биирдэстэрэ балыктааһын буолар. Балык сүрүн аһылыктартан биирдэстэрэ буолар. Биллэрин курдук балыкка элбэх кальций баар. Туһата онтон да элбэх. Балыктааһын – булт биир умсулҕаннаах көрүҥэ куйуур буолар. Балыктыыр биир ураты ньыматын сөргүтэр, үйэтитэр, суолтатын үрдэтии, куйуурдааһын ыпмыгын-чымпыгын эдэр көлүөнэлэргэ ситимниир, бөҕөргөтөр аналлаах сыаллаах Саха Республикатыгар Аҕа уонна Булчут күнэ муус устар ыйга ыытыллар буолбута. Былырыыҥыттан уол оҕо күнэ диэн ыытыллар буолла. Ол чэрчитинэн Элгээйи нэһилиэгэр “Дьэ эрэ, куйуурдуоҕуҥ!» диэн эдэр ыччаты иитэр-үөрэтэр сыаллаах хамаанданан куйуур күрэҕэ буолан ааста. Сонун тэрээһини Элгээйитээҕи айылҕа музейа иилэн-саҕалаан тэрийэн ыытта. Нэһилиэкпит кытыытыгар Хара Элгээн күөлүгэр биэс хамаанда түмсэн күөн көрүстүлэр: Александр Николаевич Поротов 4 саастаах уолунаан Айуранныын, Владимир Ильич Иванов уолунаан Колялыын 7 кыл, Василий Иванович Охлопков сиэнинээн Алешалыын 7 кыл, Иннокентий Потапович Иванов быраатынаан Вадимныын 6 кыл, Геннадий Георгиевич Гуляев уолунаан Айсенныын 8 кыл буоланнар күөн көрүстүлэр. Ирдэбил уратыта диэн хамаандаҕа аймахтар киириэхтэрин сөп диэн. Болдьоммут кэмҥэ күрэх саҕаланан дьон-сэргэ интириэһин тарта. Көрөөччүлэр утуу-субуу кэлэн көрдүлэр-иһиттилэр. Үөрэнэ да киирбит дьон элбэхтэр. Икки чаас устата куйуурдааһын түмүгүнэн:
- “Бастыҥ ойбон алларааччы» анал ааты 6 мүн.30сөкүүндэнэн бүтэн Гуляев Геннадий Георгиевич ылла.
- “Саамай бастакы балык» анал аат Иванов Иннокентий Потапович,
- “Саамай бөдөҥ балык” анал ааты Иванов Вадим,
- «Саамай эдэр куйуурдьут» Поротов Айуран 4 саастаах,
- «Бастыҥ уһуйааччы», «Саамай кырдьаҕас куйуурдьут” Охлопков Василий Иванович,
- «Куйуур Эрэлэ» Иванов Вадим 6 кыл. Элгээйи орто оскуолатын анал бирииһинэн наҕараадаланна.
Уопсай куйуур түмүгүнэн 33,500кг балыктаах эрэллээхтик Гуляев Геннадий уолунаан Айсенныын бастакы миэстэ буоллулар.
Иккис миэстэни 21,550 кг балыктаах Иванов Иннокентий быраатынаан Вадимныын ыллылар.
Үһүс миэстэни 21,350 кг балыктаах Иванов Владимир уолунаан колялыын буоллулар.
Сааскы салгыҥҥа туһалаах үөрэх буолан ааста диэн бүк үөрэбит.Куйуур дьону угуйар, тардар, булт биир умсулҕаннаах көрүҥэ. Өссө биир интириэһинэйэ диэн, куйууру саха курдук бары ымпыгын-чымпыгын билэн-көрөн сатаан эрийэр, дьону собонон күндүлүүр омук баара биллибэт. Онон куйуур саха балыгыттан бэйэтэ эт өйүнэн айан, оҥорон, күн бүгүнүгэр диэри аҕалбыт төрүт дьарыга буолар.
Б.Н.Андреев аатынан “Элгээйитээҕи Региональнай Музейнай Экологическай Киин» эбии үөрэхтээһин педагога Герасимова Сардана Михайловна суруйда. |
